سایز بلاک در بلاکچین

سایز یا اندازه هر بلاک برابر است با مقدار دیتایی که داخل آن ثبت می شود، درست مانند فایل های کامپیوتری! اما برای آن در بلاکچین بیتکوین block size limit در نظر گرفته شده است که برابر با 1 مگابایت است که همین سایز کوچک برای ذخیره سازی اطلاعات بیش از 2000 تراکنش در هر بلاک کافی است. 

• سایز بلاک برابر است با میزان اطلاعات ذخیره شده داخل آن
• حداکثر سایز مجاز برای هر بلاک را block size limit می نامند که در Code نویسی بلاکچین تعیین می شود
• سایز بزرگتر بلاک می توانید به سرعت ثبت تراکنش ها کمک کند و تعداد تراکنش ثبت شده در هر ثانیه را افزایش دهد اما ممکن است باعث خرابی و ایجاد شکاف و فورک در زنجیره شود
• بلاکچین هر رمزارزی block size limit مخصوص خود را تعریف کرده است
• اتریم از محدود کردن سایز بلاک استفاده نکرده و بجای آن از gas limit استفاده کرده است که بحث متفاوتی می باشد

زمانی که ساتوشی ناکاموتو اولین بلاک یا genesis block بیتکوین را ماین کرد چیزی بنام سایز بلاک تعریف نشده بود، اما یکسال بعد زمانی که مشاهده کرد برخی ماینر ها بلاک های بزرگی را ماین می کنند که توسط دیگر ماینر ها قابل پذیرش نیست گزینه block size limit را معرفی کرد و برای آن اندازه 1 مگابایت را در کد بیتکوین تعیین نمود.

برخی افراد همچنان عقیده دارند این محدودیتی که ناکاموتو تعریف کرده عقلانی نیست! و باید آن را افزایش داد که تعداد تراکنش های شبکه بیتکوین در ثانیه افزایش یابد. در حال حاضر با بلاکهای حدودا 1 مگابایتی ظرفیت شبکه بیتکوین 4 الی 7 تراکنش در ثانیه می باشد و در زمان های شلوغی شبکه بسیاری از تراکنش ها باید در صف انتظار یا mempool منتظر تایید بمانند.

در آن زمان سایز معمول بلاک ها بسیار کوچکتر بود و از نظر ناکاموتو محدودیت سایز 1 مگابایت بسیار مناسب بود و بنظر نمی رسید که باعث ایجاد ترافیک در شبکه شود. از طرفی سایز بلاک بزرگتر برای Node های بیتکوین مناسب نبود و آنها را نیازمند اتصال اینترنت بسیار قویتری می کرد و طولانی شدن مدت زمان لازم برای آپلود یک بلاک توسط یک نود به شبکه باعث ناهماهنگی بین Node های شبکه می شد که این موضوع نیز باعث ایجاد شکاف و فورک های تصادفی در شبکه می شد.

بحث ها درباره افزایش سایز بلاک بیتکوین در سال 2015 آغاز شد و اختلافات زیادی در جامعه بیتکوین بوجود آمد و در نهایت در سال 2017 با تصمیم و همراهی برخی فعالان و سرمایه گذاران و ماینر ها فورک جدیدی بنام Bitcoin Cash ایجاد شد و سایز بلاک برای آن 8 مگابایت تعریف شد. بیتکون کش به مسیر خود ادامه داد و مرتبا با نیاز کاربران سایز بلاک آن را افزایش دادند بطوریکه امروز به 32 مگابایت رسیده است!

مطالعه این کتاب ترجمه شده که در وبسایت منابع فارسی بیتکوین منتشر شده را برای علاقمندان توصیه می کنم: مناقشه سایز بلاک یا The Blocksize War

البته سایز بلاکهای بیتکوین نیز بصورت تقریبی 1 مگابایت است و بلاک های مثلا 1.4 مگابایتی هم در آن ایجاد می شود. دلیل آن آپدیت SegWit روی شبکه بیتکوین است که به جای block size از متغیر دیگری بنام block weight استفاده می کند که اجازه استفاده 4 برابری برای سایز بلاک را می دهد اما به ندرت پیش آمده سایز بلاک های بیتکوین با بالاتر از 2 مگابایت برسد. تصویری از نموداری تغییرات سایت بلاک های بیتکوین را ببینید:

همین سایز بلاک 1 مگابایتی بیتکوین در Litecoin نیز استفاده شده اما بخاطر تایم بلاک لایتکوین که یک چهارم زمان آن در بیتکوین است نسبت تراکنش در ثانیه لایتکوین 4 برابر بیتکوین است! اگر شبکه لایتکوین شلوغ شود سایز بلاکچین و سرعت رشد این سایز نیز 4 برابر بیتکوین خواهد بود که بسیار نکته منفی می باشد.

زمانی که تعداد تراکنش ها زیاد می شود و ترافیک در شبکه بیتکوین بوجود می آید، تراکنش ها در mempool منتظر ماین شدن بلاکهای دیگر می مانند تا به ترتیب Fee بیشتر نوبت آنها فرا برسد. برای کاهش ترافیک و پرداخت کارمزدهای کمتر روش های مناسبی مانند Lightning با هدف مقیاس پذیر تر کردن شبکه طراحی شده اند. همچنین قابلیت هایی مانند Replace by Fee یا RBP بوجود آمده اند که تراکنش های خود را بتوانید با افزایش کارمزد به جلوی صف انتظار منتقل کنید.